Taal is overal (on)zichtbaar!

Als taaldocent ben ik waarschijnlijk overgevoelig voor taal. Ik zie het werkelijk altijd overal om me heen. Mooie teksten, maar ook heel vaak foutjes in spelling. Zo stond ik laatst in een schilderswinkel waar in elke hoek een enorme banner stond met daarop ‘geschilderd’ in koeienletters Proffesioneel schilderwerk. Ai, oei, oef. Ik ben bang dat deze zaak met 40 winkels meer dan een paar banners had besteld. Best een strop. Of zou niemand het in de gaten hebben gehad? Wie weet. We hebben niet voor niets de uitdrukking: Wat niet weet, wat niet deert! Mochten ze er nou wel achter zijn gekomen, maar niet alle banners wilden weggooien, dan kunnen ze altijd nog als excuus geven dat niet de Nederlandse taal professioneel hoeft te zijn, maar het schilderwerk! Daar zou ik het hartgrondig mee eens zijn. Of, zoals we ook wel zeggen: dat is een waarheid als een koe!

Gevels die dichten

Taal is overal. Zo ook op gevels. Vorig weekend was ik in het prachtig Den Haag. Niet alleen de stad van het Torentje en onze regering, maar ook van schitterende musea, parken en architectuur. Op een van de huizen in de Surinamestraat stond een gedicht dat op 14 februari – Valentijnsdag – als een pijl in m’n hart schoot. Als ik een goede dichter was geweest, had ik dit gedicht ook zo groot voor mijn geliefde op een muur geplaatst:

Wim Daniëls en ’the killing comma’

Taal is overal, vooral als je het, zoals ik, actief opzoekt. We hadden een paar weken geleden kaartjes voor de voorstelling van taalkunstenaar Wim Daniëls hier in Culemborg. Wim heeft de afgeladen zaal bijna anderhalf uur overladen met taalverhalen over zijn jeugd in het Brabantse Aarle-Rixtel, het Brabants, historische taalwetenswaardigheden, vergelijkingen, beeldspraak, geografische termen en etymologische uitleg, verrassende woordkronkels en feiten waar de gewone sterveling normaliter niet bij stilstaat. En waar ik als taaldocent van smulde. Zo gebruikte ik al wel vaak de vergelijking van een Engelse zin die duidelijk maakt hoe belangrijk het is om een komma goed te plaatsen, maar de Nederlandse versie kende ik nog niet:

Hieronder de Engelse versie die ik vaak gebruik over oma. Daaronder een bekende titel van een boek over leestekengebruik. De titel gaat over het eetgedrag van een pandabeer:

Let’s eat, grandma! – Let’s eat grandma!

Eats, shoots, and leaves – Eats shoots and leaves.

Wim Daniëls eindigde zijn snelkookpanvoorstelling met deze prachtige foto die liefde voor taal uitdrukt:

Onzichtbaar

Taal is soms ook onzichtbaar. Maar met een naam erbij is er heel vaak heel veel te zien. Als je tenminste creatief omgaat met wat je ziet en daar een woord mee weet te maken. Jaren geleden, tijdens mijn werk op een roc, gaf ik les aan buitenlandse kapsters uit Afghanistan, Somalië en Iran. Tijdens de pauze uit het raam van het schoolgebouw in Leusden. Daar zagen we deze koeien en mijn mond viel open toen een van de vrouwen zei: dat zijn Lakenvelders. Maar een handje vol Nederlanders zou dit weten, maar deze vrouw uit het verre Afrika kende dit bijzondere ras. De koe heeft een laken om haar buik. En ze loopt in het veld. Zo zou de naam kunnen zijn ontstaan, maar dat weet ik niet zeker. In elk geval kun je het zo wel makkelijker onthouden. En dat heeft deze vrouw misschien ook zo gedaan: een laken, een veld. Een Lakenvelder!

Ken jij voorbeelden van taal die je ontroeren, verbazen, inspireren, aan het lachen maken of waar je een bijzonder of uniek verhaal bij hebt? Ik ben heel benieuwd. Laat het me hieronder weten!